Savremena Istorija

Na danasnji dan 13. marta 1946. godine, pre sedamdest i jednu godinu zarobljen je armijski general Dragoljub Draža Mihailović, načelnik štaba Vrhovne komande i ministar vojni Vlade Kraljevine Jugoslavije od januara 1942 do druge polovine maja 1944. Operacijom zarobljavanja sa najvišeg vrha, tadašnjeg komunističkog režima, rukovodio je lično, u odsustvu Josipa Broza, Aleksandar Ranković savezni ministar unutrasnjih poslova FNRJ. Operacija zarobljavanja izvedena u periodu od 6-13. marta 1946. godine. Prilikom zarobljavanja Ili bolje rečeno kidnapovanja generala Mihailovića u praskozorje 13. marta ubijeni su njegovi lični pratioci Nikola Majstorović i Blagoje Kovač, kao i komandant Višegradske brigade JVuO major Dragiša Vasiljević. Sa mesta događaja to jutro uspeo je pobeći pripadnik JVuO, Lazar Gajić, brat od strica Budimira Gajića, čoveka koji je lično generalu Mihailoviću izrazio sumnju u "grupu četnika" koja se nesmetano tih dana kretala terenom i koja je nepuna dva meseca, “uz pomoć Nikole Kalabića” pokušavala uspostaviti vezu sa komandantom JVuO”. "Grupu za hvatanje Mihailovića" predvodili su visoki oficiri Ozne potpukovnik Svetolik Lazarević i major Dragoljub Vasović, uz logističku podršku pukovnika Jova Kapičića, koji je pod šifrom "Marjan" iz rejona Višegrada, zajedno sa majorom Vladanom Bojanićem I odabranom grupom, vršio koordinaciju akcije sa saveznim ministrom Aleksandrom Rankovićem u Beogradu. Po okončanju akcije, to jutro, vršeći pretres na licu mjesta, pripadnici milicije su odneli kasu Vrhovne komande u kojoj je bilo 45 zlatnika I zobnicu sa dve kožne torbe sa dokumentima I ličnim stvarima generala Mihailovića, koje su ležale pored tela Nikole Majstorovića. _________________________________________________________________ Kosta Nikolić i Bojan Dimitrijević, Zarobljavanje i strijeljanje generala Dragoljuba Draže Mihailovića 1946., časopis Istorija XX veka, broj 2/2009, str. 11. “Prema istraživanju u dokumentaciji BIA, obavljenom 26. maja 2009, ustanovili smo da je verodostojna verzija prema kojoj je general Mihailović zarobljen od strane grupe OZN-e za Srbiju uz „pomoć“ Nikole Kalabića.”

U petoj po redu knjizi svojih „Zapisa“ reagovao je na istup istoričara dr Branka Latasa u vezi tvrdnje da se pripadnici JVuO nikada nisu borili protiv Nemaca. Prenosimo deo teksta iz njegove najnovije knjige „Zapisi starog Ruđanina 5“ 1943... Što se saobraćajnica tiče kroz železničku stanicu Rudo prolazila je pruga uzanog koloseka Međeđa – Priboj na Limu, koja se u stanici Međeđa uklapala u prugu Sarajevo – Beograd. Rudo nije imalo prolaznu drumsku saobraćajnicu, jer se u njega moglo ući samo od mesta Ustibar, koje je udaljeno 7 km, od makadamskog puta Priboj - Pljevlja. Zbog toga, Rudo nije bilo strateški interesantno za Nemačkog okupatora. To je bio razlog što su u toku Drugog svetskog rata u Nemci u Rudom boravili samo nekoliko puta, a ti boravci su maksimalno trajali do jedan mesec dana. Pažnju usmeravam na događaje koji su se dešavali krajem leta i s' jeseni 1943. godine na prostoru Rudogu vreme pred i neposredno posle kapitulacije Italije. Krajem avgusta te godine, Rudo je zaposela jedna nemačka motorizovana jedinica jačine bataljona. Smestili su se u postojeće italijanske vojničke barake, što je nagoveštavalo duži boravak okupatora. Komandant jedinice, major po činu, komandu mesta postavio je u hotelu ''Mićović", gde je i zauzeo najlepšu "veliku" sobu sa pogledom na Limsku dolinu, a njegov jahaći konj smešten je u dvorište hotela.

Tragom dokumenata u traženju istinitog odgovora na stalno pitanje, (hron. jed. 229, 326 iz knjige: gš pukovnik Živomir R. Podovac, “Verni Zakletvi, Narodu, Otadžbini“ - oslobodilački rat Jugoslovenske vojske Kraljevine Jugoslavije 1941-1958 - Borbe, bojevi i operacije JV - Hronologija , završen rukopis, Udruženje pripadnika JVuO 1941-1945, Beograd, 2013) 326. >2.novembar 1941. (Užički boj) Požeški, Zlatiborski, Rožački, Užički, Ribaševinski, vojnočetnički odredi, Komande VČJ JV. 327. Posle niza izdvojenih napada na pojedine vojnočetničke jedinice, J.Broz je odlučio da izvrši opšti i otvoreni napad na VČJ JV. Brozovci u 4.00 časa, dana 2.novembra, iznenada s leđa, jakim snagama Užičkog i Čačanskog odreda, Dragačevskog bataljona, Železničke i Odborničke čete, napali snage vojnočetničkih odreda u Užicu i rejonu Užica. Snage VČO se nisu nadale ovom napadu, jer je na snazi bio sporazum o zajedničkom dejstvovanju, između Komande VČJ JV i Glavnog štaba komunističkih odreda. Požeški vojnočetnički odred pretrpeo je velike gubitke. Poginulo i pobijeno preko 800 pripadnika VČJ i Ravnogorskog pokreta (civili) u gradu Užice. Kao odgovor na ovaj mučki, iznenadni napad, grupisane snage Požeškog odreda (1056 vojnika), zatim Zlatiborski, Rožački i Užički odred uz sadejstvo Ribaševinskog VČO, izvršile su kontranapad na snage komunističkog pokreta JB. Vođena je borba u susretu. Najžešća borba je vođena u rejonu Trešnjica. Brozovci su prvo zaustavljeni, a daljim napadnim borbama, potom i razbijeni. U dokumentima komunističkog Užičkog odreda se kaže: «..Znajući tačno pokrete četnika ka Užicu, naše su trupe primile nalog da preduzmu napad u 4 sata ujutro 2.novembra 1941». (Kao jedan od dokumentovanih izvora, za vojnostručnu analizu Užičkog boja, pored našeg istraživanja, uzeli smo nalaze istoričara g.Aleksandra Bajta, datih u njegovoj knjizi 'Bermanov dosije'. On je više godina izučavao ovaj događaj, smatrajući ga ključnim za kasnije odnose vojni četnici-partizani. Izučio je ratna i poratna dokumenta, ali i posleratne izjave glavnih aktera pobedničke komunističke strane.nap.a)

Na danšnji dan 15 maja 1945. godine zvanično je završen Drugi svetski rat na prostoru Jugoslavije. Reči generala Koste Nađa komandanta Treće "partizanske" armije, koja se tih dana našla na prostoru Celovec - Celje - Maribor ": "Druže Tito rat je završen" (15.maj na Dravi) faktički su trebale označiti prestanak ratnih operacija. Međutim u Sloveniji, kao i u drugim krajevima Jugoslavije, tek tada je otpočeo završni čin obračuna sa svim neistomošljenicima i protivnicima komunizma, bez obzira da li su angažovani u vojnim formacijama ili su kao civili predstavljali moguću smetnju za uspostavljanje komunističkog poretka u Jugoslaviji. U Sloveniji, maja 1945. godine počinjen je masovni zločin o kome svedoče 581 evidentirana masovna grobnica u kojima se po proceni Komisije slovenačke vlade za otkrivanje masovnih grobnica nalazi oko 100.000 ljudi.